Bijvangst
Vorige week deed ik mee aan een tweedaagse over systemisch kijken en werken in organisaties. Kort gezegd: je leert kijken naar organisaties op een andere manier. Onder de waterspiegel, waarbij er aandacht is voor orde, samenhang, balans en betekenis in de organisatie als systeem.
Het voelt heel waardevol voor mij om ook anders te kijken, naast m’n natuurlijke behoorlijk analytische benadering.
Met een gezonde dosis scepsis ben ik me sinds een jaar aan het verdiepen in systemisch werk. Scepsis? Kijk even naar deze trailer van de documentaire “Nu verandert er langzaam iets”. Seconde 48 voor degenen met haast.
Gelukkig blijkt systemisch werk veel genuanceerder en diepgaander dan dit beeld – het beeld dat ik had. Vol plezier verdiep ik me erin om mezelf te ontwikkelen en mijn aanpak te verbreden. Ik was er dus helemaal klaar voor. Klaar voor opstellingen en systemische vragen! Niet alleen om te beschouwen en te analyseren. Want dat doe ik van nature graag. Maar ik wilde het ook echt ondergaan en ermee oefenen. Het ging over de praktijk en we hebben volop geoefend dus dat voldeed aan m’n verwachting en behoefte. Naast dat alles heb ik een behoorlijke bijvangst ‘opgevist’ in die 2 dagen.
bij·vangst (de; v)1vangst van een andere vissoort dan waarop werd gevist2(figuurlijk) iets wat je vindt of ontdekt terwijl je eigenlijk op zoek was naar iets anders
En wat was die bijvangst dan?
Allereerst was het een live workshop (natuurlijk met de ons bekende maatregelen) en ik vond het leuk spannend om voor het eerst in 1 jaar weer 8 nieuwe mensen te ontmoeten – live!
De bijvangst zat verder in de persoonlijke verhalen die iedereen vertelde. Want je familiesysteem, het gezin waar je uit komt, is het oersysteem. Om organisatiesystemen te snappen begin je met familiesystemen. En wat is het boeiend en bijzonder om het verhaal achter de naam te horen, meteen bij de eerste ontmoeting.
We oefenden met cases bij werk- en opdrachtgevers. Ik ontdekte dat mijn voorkeur voor vragen stellen boven opstellingen overeind bleef. So far so good.
De echte bijvangst zat voor mij in het inzicht wat de impact is van de financiële stromen van een organisatie. En vooral dat ik dat zelf in de praktijk geregeld heb ondervonden. Het blijft niet bij een theoretisch en algemeen bekend verschil. Het werkt systemisch volledig door.
- Een familiebedrijf met eigen geld – al dan niet al in de voorgaande generaties verdiend.
- Een start up met een bevlogen oprichter die investeringen ophaalt.
- Een semioverheidsinstelling met een jaarlijkse subsidieronde.
- Een coöperatie waarin producenten zichzelf organiseren.
- Een mkb-bedrijf met meerdere directeur-aandeelhouders.
Natuurlijk is de ambitie van een organisatie essentieel, net als een helder doel een concreet plan om daar te komen. Maar alles staat of valt met die financiële ‘kurk’, dat waar de organisatie op drijft en waar gezondheid en groei vandaan moet komen.
Inmiddels heb ik ze allemaal vanbinnen gezien. Zelf heb ik een voorkeur voor mkb-bedrijven. En dat is niet gek, kijkend naar mijn familiesysteem waar mijn ouders hun bedrijf samen oprichtten en runden. Een bedrijf dat mijn broer nu met zijn vrouw leidt.
Een andere bijvangst echter van deze tweedaagse workshop is dat ik nog meer inzicht heb gekregen in de systemische impact van die andere – mij mindere bekende – financieringsstromen. Daarmee geeft het me weer bagage voor volgende opdrachten. In welk “systeem” dan ook.
Vind jij het interessant om te praten over jouw bedrijf als systeem? Madeleine Blok en ik komen graag langs. Liefst live, online kan ook.
Susan Reiner
