Stip op de horizon
De medewerkers van een bedrijf ontvangen een mail. Net voor kerst. Afzender: de directie. De boodschap: “Het is 10 voor 12, ons bedrijf is bijna failliet maar we gaan er iets aan doen. Het komt goed. We moeten jullie wel eerst even tijdelijk ontslaan. Geen zorgen, jullie mogen allemaal weer terugkomen, beloofd!
“En over 10 jaar, over 10 jaar dan zijn we weer een solide en gezond bedrijf”. Daar heb je de stip op de horizon…
De vakantie begint en de onrust breekt los. Medewerkers gaan elkaar bellen, appen, mailen en de wildste verhalen gaan rond. Er wordt gegist en de aannames en zorgen zijn niet van lucht. En dat wekenlang. Radiostilte vanuit de directie.
Dat gebeurt toch niet in het echt?
Het kan wel gebeuren als je op een woonschip in Amsterdam woont en aan een onveilige kade ligt. Dit verhaaltje is uit mijn leven gegrepen. De kades zijn alarmerend slecht en er moet meteen worden ingegrepen. Gelukkig gaat de gemeente gelijk over tot actie. Er wordt een tijdelijke noodconstructie gebouwd. Over een maand moeten we met ons woonschip voor ongeveer een half jaar naar een andere ligplaats tijdens de werkzaamheden. Waar? “Dat weten we nog niet. Je kunt ervan uitgaan dat je daarna weer op je oude plek ligt.”
De tijdelijke noodconstructie blijft een poosje… Minimaal 10 jaar. “En over 10 jaar, over 10 jaar is de kademuur weer veilig en solide.” Dat is de stip op de horizon… Je huis (en dus ook je woonschip) is een van de pijlers van je welzijn, naast je werk en je relaties. Dus dat bericht maakt wel wat los. De buurtbewoners verenigen zich en de wildste verhalen gaan rond. Er wordt gegist en de aannames en zorgen zijn niet van de lucht. En dat wekenlang. Radiostilte vanuit de gemeente.
Maar hoe moet het dan?
Veel leiders en HR-afdelingen zijn ervan doordrongen dat het belangrijk is dat je een “stip op de horizon” hebt. Een ambitieuze droom die alle medewerkers kennen – en het liefst ook delen. Wat vaak vergeten wordt bij de stip op de horizon in organisaties is dat de weg ernaartoe ook in grote lijn beschreven moet worden voordat je het van de daken schreeuwt.
Wat gaan we doen, hoe gaan we het doen en wanneer doen we wat? (Uit mijn eigen voorbeeld blijkt dat ook gemeenten dat – soms – vergeten als het om hun burgers gaat.) De onrust die een verre stip op de horizon zonder doordacht plan veroorzaakt, kan funest zijn voor de motivatie en sfeer in een bedrijf. Dat staat nog los van alle onzekerheden over de toekomst waardoor stippen op de horizon vaak ingehaald worden.
Een ambitieuze droom over wie je wil zijn, wat je wil betekenen en over hoe je waarde toevoegt als bedrijf – helemaal niets mis mee. Dat is juist heel krachtig.
Vergeet alleen niet dat betrokken medewerkers vragen gaan stellen over het wat, hoe, wie en wanneer. Even ervan uitgaand dat met de stip het ‘waarom’ helder is, natuurlijk…
Heb je als leider of bedrijf geen antwoord op die vragen, dan leidt communiceren over “een stip” vaak tot onzekerheid en twijfel bij medewerkers. Wat meestal door de leiders wordt geïnterpreteerd als weerstand. Weerstand is vaak niets anders dan de angst iets kwijt te raken. Als je dan ook nog niet weet wat je ervoor terug krijgt en wat er van je wordt verwacht, is dat – op z’n zachts gezegd – een onplezierige ervaring.
Het helpt als je vertelt waar je als organisatie in grote lijnen naar toe wil, om dan samen met medewerkers – of een dwarsdoorsnede – te bespreken wat er mogelijk is, wat er nodig is, wie kan en wil bijdragen, welk tempo haalbaar is, wat de haken en ogen zijn en wat de kansen. Dat leidt uiteindelijk tot een doordacht plan om met elkaar de stip op de horizon te bereiken.
Heb je behoefte aan wat ondersteuning bij die stip en het plan ernaartoe? Madeleine Blok en ik praten graag met je verder vanuit onze ervaring met ambitieuze dromen en hoe die te realiseren!
Susan Reiner
